Lễ Thất Tịch diễn ra vào ngày 7 tháng 7 âm lịch hàng năm.
Nguồn gốc ngày Thất Tịch
Ngày lễ này được dựa trên câu chuyện cổ tích từ Trung Quốc mang tên Ngưu Lang Chức Nữ. Ngưu Lang là vị thần chăn trâu của Ngọc Hoàng vì say mê Chức Nữ – một tiên nữ dệt vải nên đã bỏ bê việc chăn trâu và để trâu đi vào cung điện.
Ngọc Hoàng tức giận nên đã bắt hai người phải xa cách nhau và mỗi năm chỉ được gặp nhau vào ngày 7 tháng 7 âm lịch. Trong giây phút tiễn biệt, cả hai đều khóc và nước mắt của họ đã rơi xuống trần gian hóa thành cơn mưa. Người đời gọi đó là mưa ngâu.
Phong tục trong ngày Thất Tịch của một số nước Châu Á
Ở một số nước châu Á, người dân đã có những phong tục đặc biệt để tưởng nhớ về truyền thuyết này.
Tại Trung Quốc
Đây là ngày hội truyền thống ở Trung Quốc để các cô gái trẻ trưng bày các món đồ nghệ thuật tự tạo và cầu mong lấy được một tấm chồng tốt.
Bên cạnh đó, vào lễ Thất Tịch, các cô gái sẽ cùng ngồi dưới trăng, tập thêu thùa, cầu mong Chức Nữ se cho mối duyên lành.
Còn có một hoạt động lễ hội phổ biến là khắc trái cây. Vào ngày này, người ta có thể thấy những bông hoa, những con chim được khắc tinh xảo lên nhiều loại trái cây để thể hiện sự khéo tay. Vì nhiều loại dưa có bề mặt trơn nhẵn nên chúng được xem là loại quả lý tưởng cho việc điêu khắc.
Vào lễ Thất Tịch, phụ nữ muốn trổ tài khéo tay thường làm món xảo quả, món bánh chiên có thành phần bột, đường và mè đen.
Tại Việt Nam
Lễ Thất Tịch còn được biết với tên gọi “Ông Ngâu bà Ngâu”. Người Việt có câu: “Đồn rằng tháng 7 mưa ngâu/ Con trời lấy chú chăn trâu cũng phiền” để nói về mối tình bi thảm này.
Trong ngày này, các đôi lứa yêu nhau thường đến chùa, làm lễ và cầu mong cho tình duyên son sắt, bền lâu.
Ngoài ra, giới trẻ cũng thường truyền miệng nhau rằng ăn chè đậu đỏ để hi vọng tình yêu đôi lứa thêm bền vững hay người độc thân tìm được tình duyên cho bản thân.
Tại Nhật Bản
Người Nhật cũng có một truyền thuyết về nàng tiên dệt vải Orihime và anh chàng chăn trâu Hikoboshi tương tự câu chuyện Ngưu Lang – Chức Nữ ở Trung Quốc.
Vào ngày lễ hội, người Nhật viết mong ước của mình vào những mảnh giấy đầy màu sắc Tanzaku rồi treo lên cành trúc trước cửa nhà để cầu khấn Orihime sẽ giúp họ khéo léo hơn trong công việc may vá, viết chữ đẹp cũng như mong muốn Hikoboshi mang đến cho họ những vụ mùa bội thu và sự thịnh vượng.
Ngoài ra nhiều đôi lứa đang yêu cũng tới các đền thờ để cầu nguyện, mong tìm được ý trung nhân.
Vào ngày lễ này, người Nhật cũng có phong tục ăn mì somen vào buổi tối. Người xưa cho rằng những sợi mì Somen giống như những sợi tơ mà Orihime đã dệt nên khi chờ đợi đến ngày gặp lại Hikoboshi.
Tại Hàn Quốc
Ngày lễ Thất Tịch ở Hàn Quốc còn được gọi là Chilseok. Theo truyền thống của người Hàn, họ sẽ tắm để có sức khỏe tốt. Cùng với đó, các món ăn mà họ sẽ thưởng thức trong ngày này là bánh mì bột mì và bánh mì nướng.
Vì những cơn gió lạnh sau ngày Chilseok sẽ làm hỏng hương thơm của lúa mì nên dịp lễ này người ta thường xem đây là cơ hội cuối cùng để thưởng thức các món ăn làm từ lúa mì.
